Bộ trưởng Bộ Nội vụ Lê Vĩnh Tân phát biểu. Ảnh: Nguyễn Dân/TTXVN

Theo Tờ trình của Chính phủ do Bộ trưởng Nội vụ Lê Vĩnh Tân trình bày, Nghị quyết quy định có 2 trường hợp thực hiện sắp xếp đơn vị hành chính. Đó là: Các đơn vị hành chính cấp huyện, cấp xã phải sắp xếp khi có diện tích tự nhiên và quy mô dân số chưa đạt 50% tiêu chuẩn theo quy định tại Nghị quyết số 1211/2016/UBTVQH13 ngày 25/5/2016 của Ủy ban Thường vụ Quốc hội; khuyến khích việc sắp xếp các đơn vị hành chính còn lại để giảm số lượng đơn vị hành chính.

 

Bên cạnh đó, các trường hợp đơn vị hành chính cấp huyện, cấp xã tuy có diện tích tự nhiên và quy mô dân số chưa đạt 50% tiêu chuẩn theo quy định nhưng nếu có một trong các yếu tố đặc thù như: Có vị trí địa lý biệt lập với các đơn vị hành chính khác; được hình thành và ổn định từ năm 1945 đến nay; có vị trí trọng yếu về quốc phòng, an ninh hoặc có đặc điểm về truyền thống lịch sử, văn hóa, dân tộc, tôn giáo, tín ngưỡng, phong tục, tập quán chưa thuận lợi cho việc sắp xếp (nếu thực hiện sắp xếp sẽ tạo bất ổn về quốc phòng, an ninh chính trị, trật tự xã hội, kìm hãm sự phát triển kinh tế - xã hội…), UBND cấp tỉnh có trách nhiệm rà soát, báo cáo Chính phủ xem xét, quyết định việc chưa thực hiện sắp xếp.

 

Đặc biệt, Nghị quyết đã quy định các nội dung về sắp xếp, kiện toàn tổ chức bộ máy; về số lượng lãnh đạo, quản lý; số lượng công chức, viên chức của các cơ quan, tổ chức, đơn vị; các chế độ, chính sách thực hiện đối với cán bộ, công chức, viên chức, người lao động dôi dư; chuyển đổi các loại giấy tờ cho cá nhân, tổ chức sau khi thực hiện sắp xếp đơn vị hành chính cấp huyện, cấp xã.

Để tránh những trường hợp "tranh thủ" bầu, bổ nhiệm cán bộ, tuyển dụng công chức, viên chức tại những đơn vị hành chính cấp huyện, cấp xã đang chuẩn bị sắp xếp, gây khó khăn thêm cho việc sắp xếp số lượng lãnh đạo, quản lý và biên chế công chức, viên chức ở các đơn vị hành chính mới sau này, Nghị quyết quy định tạm dừng việc bầu, bổ nhiệm các chức danh lãnh đạo, quản lý và tuyển dụng, tiếp nhận cán bộ, công chức, viên chức tại các cơ quan, tổ chức, đơn vị của các đơn vị hành chính cấp huyện, cấp xã thuộc diện phải sắp xếp từ ngày Nghị quyết này có hiệu lực thi hành cho đến khi có nghị quyết của Ủy ban Thường vụ Quốc hội về việc sắp xếp đối với từng đơn vị hành chính cụ thể, trừ trường hợp khuyết người đứng đầu cơ quan, tổ chức, đơn vị mà không bố trí được người phụ trách theo quy định của pháp luật thì được bầu, bổ nhiệm chức danh đó.

 

Nghị quyết cũng quy định việc sắp xếp, kiện toàn tổ chức bộ máy, tinh giản biên chế và cơ cấu lại đội ngũ cán bộ, công chức, viên chức thực hiện theo nghị quyết, kết luận của Đảng, quy định của Nhà nước và phù hợp với thực tế.

 

Đa số các thành viên Ủy ban Thường vụ Quốc hội cho rằng: Đây là công việc khó, phức tạp và cần có lộ trình từng bước. Vì vậy, việc ban hành Nghị quyết này của Ủy ban Thường vụ Quốc hội chỉ nhằm thể chế hóa các nguyên tắc, xác định khung pháp lý tạo cơ sở thuận lợi cho việc sắp xếp các đơn vị hành chính chưa đạt tiêu chuẩn theo quy định trong giai đoạn 2019-2021.

 

Các thành viên Ủy ban Thường vụ Quốc hội đề nghị sau khi ban hành Nghị quyết, Chính phủ cần có kế hoạch triển khai cụ thể để Nghị quyết sớm được thực thi. Trong quá trình triển khai thực hiện, nếu có vướng mắc, Chính phủ, các Bộ, ngành có liên quan có trách nhiệm hướng dẫn cụ thể cho địa phương và báo cáo Ủy ban Thường vụ Quốc hội xem xét, quyết định trong từng đề án cụ thể. Kết thúc giai đoạn này, Chính phủ sẽ tiến hành tổng kết và báo cáo Quốc hội, Ủy ban Thường vụ Quốc hội xem xét, quyết định việc tiếp tục sắp xếp các đơn vị hành chính trong các giai đoạn tiếp theo theo yêu cầu của Trung ương, Bộ Chính trị. 

 

Cũng trong phiên họp chiều nay, các thành viên Ủy ban Thường vụ Quốc hội đã xem xét, quyết định việc thành lập thị xã Mỹ Hào thuộc tỉnh Hưng Yên và thị trấn Vĩnh Viễn thuộc huyện Long Mỹ, tỉnh Hậu Giang.